Ravnodnevnica ili ekvinocij (lat. aequinoctium: jednakonoćje) u godišnjem astronomskom kalendaru označava dan (i sat) u kojem Sunce tokom svog (prividnog) godišnjeg “kretanja” nebom stigne na nebeski ekvator, odnosno na tzv. proljetnu ili jesenju tačku. Tačke na nebeskoj sferi u kojima ekliptika presijeca nebeski ekvator nazivamo tačke ravnodnevice. Sunce na svojoj prividnoj godišnjoj šetnji po ekliptici prolazi kroz proljetnu tačku […]
Teleskop Subaru Nacionalne astronomske opservatorije Japan, smješten na Havajima, uočio je krajnje rubove niti tamne materije u skupu galaksija Coma Berenices koji se protežu milionima svjetlosnih godina. Ovo je prvi put da su niti kosmičke mreže koja se proteže cijelim Svemirom izravno otkrivene. Ovo pruža nove dokaze za testiranje teorija o evoluciji svemira. U Sunčevom […]
Astronomi su pronašli direktnu vezu između eksplozivne smrti masivnih zvijezda i formiranja najkompaktnijih i najzagonetnijih objekata u svemiru — crnih jama i neutronskih zvijezda. Uz pomoć Vrlo velikog teleskopa Europske južne opservatorije (ESO-ov VLT) i ESO-vog teleskopa nove tehnologije (NTT), dva su tima uspjela posmatrati posljedice eksplozije supernove u obližnjoj galaksiji, pronalazeći dokaze za tajanstveni […]
Podaci sa teleskopa Gemini North pružaju moguće objašnjenje za zaustavljeno spajanje supermasivne binarne crne jame. Koristeći arhivske podatke iz teleskopa Gemini North, tim astronoma izmjerio je najteži par supermasivnih crnih jama ikad pronađen. Spajanje dvije supermasivne crne jame fenomen je koji se dugo predviđao, iako nikada nije opažen. Ovaj masivni par daje naznake zašto se […]
Predsjednik Akademije nauka i umjetnosti BiH (ANUBiH) akademik Muris Čičić je u četvrtak 18. januara primio predstavnike AD Orion iz Sarajeva. Ispred AD Orion, sastanku su prisustvali direktor Muhamed Muminović, predsjednica Adela Subašić-Kopić i član Hajdar Arifagić. Akademik Čičić se želio informisati o trenutnom stanju astronomije u Bosni i Hercegovini, kao i o planovima za […]
Prije nekoliko mjeseci imao sam poziv od gospodina Ive Lubine, iz Društva prijatelja prirode “Lipa” iz gradića Odžak na sjeveru Bosne. Znao sam za to mjesto, ali nikada nisam bio u tim krajevima. Društvo “Lipa” često organizuje različita predavanja koja se na ovaj ili onaj način odnose na prirodu oko nas. Tu je, naravno, i […]
U prvoj polovini 2024. godine na nebeskom svodu će se odigravati još jedan mini nebeski spektakl. Naime, naš voljeni Mjesec će u svom lunarnom hodu imati čak četiri bliska susreta (konjunkcije) s Jupiterom aka najvećom planetom našeg Sunčevog sistema. Stoga u razdoblju od januara do aprila (ili preciznije 18. januara, 14. feburara, 13. marta i […]
U januaru smo realizovali astronomsko druženje u Općoj biblioteci “Muhamde Kantardžić Breza uz predavanje, oglede, radne listiće i kviz za provjeru znanja. Druženje je vodila naša Adela Subasic-Kopic. Slažemo se sa njenim komentarom da se sreća najbolje mjeri osmjesima i riječima zahvalnosti,a pogotovo kada petak popodne provedeš u društvu zainteresovanih osnovaca koji te oduševe svojim […]
Za kraj 2023. godine, AD Orion tim je organizirao prvo zvanično naučno-popularno predavanje u novootvorenoj Astronomskoj opservatoriji VEMA Visoko. Astro predavanje na temu (i u čast) naše najbliže zvijezde aka Sunca održano je u subotu, 9. decembra 2023. godine s početkom u 18.00 h u konferencijskoj sali na II spratu novootvorenog tržnog centra VEMA (Branilaca […]
Dok sam razmišljao o ovoj temi, u misli mi dođoše Netflix i njihova serija Stranger Things. Sve to teče ovako; gledamo seriju, možda i najpopularniju u to vrijeme, epizode i sezone promiču nestvarno brzo, jutrom jedva ustajemo zbog neprospavanih noći i onda … najave nam petu sezonu nekada za 2024. godinu. Ljudi moji, pa ko […]