Sep 30

DOLAZAK KOMETE GODINE, A MOŽDA I VIŠE OD TOGA

Kometa službene oznake C/2023 A3, Tsuchinshan-Atlas, otkrivena je istovremeno sa kineske opservatorije Purple Mountain Observatory i Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System (ATLAS). ATLAS predstavlja sistem od 4 teleskopa (2 na Havajima i po jedan u Čileu i Južnoj africi) kojim upravlja NASA. Teleskopi automatski skeniraju nebo više puta tokom noći sa ciljem otkrića asteroida koji […]

Sep 16

PARCIJALNO (DJELIMIČNO) POMRAČENJE MJESECA

U noći, sa utorka na srijedu, 18. septembra ranoranioci će moći posmatrati djelimično pomračenje Mjeseca. Nažalost, pomračenje će biti veoma “skromno”. Svega 3,5% mjesečevog diska će biti prekriveno zemljinom sjenkom, odnosno “nagriženo” na samom rubu. Pomračenje počinje u 02 sata, 12 minuta i 58 sekundi. Maksimum je u 02 sata, 44 minuta i 18 sekundi, […]

Aug 31

SATURN – GOSPODAR PRSTENOVA

Mnogi, ne bez razloga, smatraju Saturn najljepšom planetom Sunčevog Sistema. August je dobar period za posmatranje, a već 7. septembra naći će se u opoziciji i na noćnom nebu će biti gotovo cijelu noć. Ovih noći pojavljuje se na istočnom horizontu sa prvim mrakom (naravno, ukoliko imate čist pogled na tu stranu neba). Trenutno ima […]

Aug 5

DOLAZE PERZEIDI

Svakog augusta sa neba nas zasipa meteorski roj Perzeida. U periodu od sredine jula do kraja augusta Zemlja prolazi kroz prašinasti rep komete Swift-Tuttle. Za jedan obilazak oko Sunca ovoj kometi treba 133 godine, a za sobom ostavlja veliku količinu sitnih i krupnijih čestica materije. Kometa je otkrivena 1862. godine, a prečnik jezgra joj iznosi […]

Mar 19

Proljetni ekvinocij

Ravnodnevnica ili ekvinocij (lat. aequinoctium: jednakonoćje) u godišnjem astronomskom kalendaru označava dan (i sat) u kojem  Sunce tokom svog (prividnog) godišnjeg “kretanja” nebom stigne na nebeski ekvator, odnosno na tzv. proljetnu ili jesenju tačku. Tačke na nebeskoj sferi u kojima ekliptika presijeca nebeski ekvator nazivamo tačke ravnodnevice. Sunce na svojoj prividnoj godišnjoj šetnji po ekliptici prolazi kroz proljetnu tačku […]

Mar 11

KOSMIČKA MREŽA TAMNE MATERIJE OTKRIVENA U SKUPU GALAKSIJA COMA BERENICES

Teleskop Subaru Nacionalne astronomske opservatorije Japan, smješten na Havajima, uočio je krajnje rubove niti tamne materije u skupu galaksija Coma Berenices koji se protežu milionima svjetlosnih godina. Ovo je prvi put da su niti kosmičke mreže koja se proteže cijelim Svemirom izravno otkrivene. Ovo pruža nove dokaze za testiranje teorija o evoluciji svemira. U Sunčevom […]

Mar 11

PRONAĐENA KARIKA KOJA NEDOSTAJE: SUPERNOVE STVARAJU CRNE JAME ILI NEUTRONSKE ZVIJEZDE

Astronomi su pronašli direktnu vezu između eksplozivne smrti masivnih zvijezda i formiranja najkompaktnijih i najzagonetnijih objekata u svemiru — crnih jama i neutronskih zvijezda. Uz pomoć Vrlo velikog teleskopa Europske južne opservatorije (ESO-ov VLT) i ESO-vog teleskopa nove tehnologije (NTT), dva su tima uspjela posmatrati posljedice eksplozije supernove u obližnjoj galaksiji, pronalazeći dokaze za tajanstveni […]

Mar 11

NAJMASIVNIJI PAR CRNIH JAMA IKAD PRONAĐEN

Podaci sa teleskopa Gemini North pružaju moguće objašnjenje za zaustavljeno spajanje supermasivne binarne crne jame. Koristeći arhivske podatke iz teleskopa Gemini North, tim astronoma izmjerio je najteži par supermasivnih crnih jama ikad pronađen. Spajanje dvije supermasivne crne jame fenomen je koji se dugo predviđao, iako nikada nije opažen. Ovaj masivni par daje naznake zašto se […]

Jan 20

Bliski susreti Mjeseca i Jupitera

U prvoj polovini 2024. godine na nebeskom svodu će se odigravati još jedan mini nebeski spektakl. Naime, naš voljeni Mjesec će u svom lunarnom hodu imati čak četiri bliska susreta (konjunkcije) s Jupiterom aka najvećom planetom našeg Sunčevog sistema. Stoga u razdoblju od januara do aprila (ili preciznije 18. januara, 14. feburara, 13. marta i […]

Dec 18

To the Moon and Back

Dok sam razmišljao o ovoj temi, u misli mi dođoše Netflix i njihova serija Stranger Things. Sve to teče ovako; gledamo seriju, možda i najpopularniju u to vrijeme, epizode i sezone promiču nestvarno brzo, jutrom jedva ustajemo zbog neprospavanih noći i onda … najave nam petu sezonu nekada za 2024. godinu. Ljudi moji, pa ko […]